اخبار اقتصادی ازبکستان-تاشکند

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته دوم آذرماه 1401 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

آمار تجارت خارجی ازبکستان در 10 ماه اول سال جاری میلادی اعلام شد

کمیته آمار دولتی ازبکستان آمار تجارت خارجی کشور در ده ماه اول سال 2022 اعلام کرد. طبق این گزارش سهم صادرات از کل حجم تجارت خارجی 15.5 میلیارد دلار (رشد 23.8 درصدی)، و واردات 24.6 میلیارد دلار (21.2 درصد رشد) نسبت به دوره زمانی مشابه در سال 2021  بوده است.

در ده ماه اول سال جاری تعداد صادرکنندگان کشور 6586 نفر بوده و 12.5 میلیارد دلار کالا و خدمات صادر کرده اند. ده  کشور برتر در گردش تجارت خارجی ازبکستان:

• چین - 7.5 میلیارد، صادرات - 2.2 میلیارد، واردات - 5.3 میلیارد دلار؛
• روسیه - 7.4 میلیارد، صادرات - 2.5 میلیارد، واردات - 4.9 میلیارد. 
• قزاقستان - 3.7 میلیارد، صادرات - 1.1 میلیارد، واردات - 2.6 میلیارد دلار؛
• ترکیه - 2.7 میلیارد، صادرات - 1.3 میلیارد، واردات - 1.4 میلیارد.
• کره - 1.9 میلیارد، صادرات - 42 میلیون، واردات - 1.9 میلیارد.
• قرقیزستان - 990 میلیون، صادرات - 773 میلیون، واردات - 217 میلیون دلار؛
• آلمان - 870.4 میلیون، صادرات - 81 میلیون، واردات - 789.4 میلیون دلار؛
• ترکمنستان - 614 میلیون، صادرات - 170.6 میلیون، واردات - 443.5 میلیون دلار؛
• افغانستان - 586.5 میلیون، صادرات - 579.2 میلیون، واردات - 7.3 میلیون دلار؛
• هند - 559.3 میلیون، صادرات - 29.3 میلیون، واردات - 530 میلیون دلار. 

در اکتبر 2022، حجم صادرات بالغ بر 1.4 میلیارد دلار بوده و نسبت به مدت مشابه سال 2021، 33.4 درصد کاهش داشته است. در ژانویه تا اکتبر 2022، محصولات میوه و سبزیجات 5.8 درصد از کل صادرات کشور را تشکیل داد. حجم کالاهای وارداتی در ژانویه تا اکتبر 2022 با 3.5 میلیارد دلار افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته به 22.5 میلیارد دلار رسید.  واردات خدمات به 2.1 میلیارد دلار رسید.

بیشترین حجم واردات در مارس 2022 و به میزان 2.7 میلیارد دلار به ثبت رسیده است.  در مقایسه با این ماه سال 2021، 862.8 میلیون دلار کاهش داشته است.  حجم واردات در اکتبر 2022، 2.6 میلیارد دلار بوده و نسبت به مدت مشابه سال 2021، 12.6 درصد افزایش داشته است

 

برنامه‌های "شرکت ازبک نفت گاز" جهت فرآوری محصولات گازی و نفتی

 هدف شرکت سهامی «ازبک نفت گاز» ازبکستان ایجاد زنجیره‌های ارزش چند مرحله ای از مواد خام محلی تا محصولات نهایی بر اساس امکانات تولید جدید از طریق سنتز طبیعی و فناوری نانو است.

برای دستیابی به این هدف، ذخایر گاز طبیعی، ظرفیت ‌های فرآوری نفت و گاز و همچنین شبکه انتقال گاز وجود داردکه امکان کاهش تدریجی صادرات آنها  به عنوان ماده خام از طریق سازماندهی فرآوری عمیق منابع گاز طبیعی در کشور را فراهم می‌کند.

امروزه محصولات پلی اتیلن و پلی پروپیلن توسط دو مجتمع بزرگ گاز شیمیایی شرکت سهامی «ازبک نفت وگاز»، یعنی توسط مجتمع شیمیایی گاز «اوستیورت»  و مجتمع شیمیایی گاز «شورتان» تولید می‌شوند.

بر اساس گزارش اداره بازرگانی شرکت ازبک نفت گاز، در ژانویه تا دسامبر 2021، 115 درصد بیشتر از برنامه ریزی شده محصولات پلیمری به مصرف کنندگان بازار داخلی عرضه شده است و در ژانویه تا اکتبر 2022، 131 درصد بیشتر است. صادرات پلی اتیلن تولیدی مجتمع شیمیایی گاز شورتان، محصولات پلی پروپیلن تولیدی JV Uz-Kor Gas Chemical LLC  به طور کامل متوقف شده است، کلیه حجم ها از طریق معاملات بورسی در بازار داخلی به فروش می رسد.

طبق برنامه ازبک نفت گاز، در ماه نوامبر تا دسامبر سال جاری مجتمع شیمیایی گاز شورتان 21.4 هزار تن  و شرکت JV Uz-Kor Gas Chemical  7.9 هزار تن محصولات پلی اتیلن تولید کرده به فروش برساند.

همچنین، تا پایان سال جاری، مجتمع شیمیایی گاز شورتان 122.0 هزار تن محصولات پلی اتیلن و شرکت «اوزکارگاز چیمیکال» 42 تن محصولات پلی اتیلن، 81.0 هزار تن محصولات پلی پروپیلین تولید خواهد کرد. در مجموع 245.0 هزار تن محصولات پلیمری برای مصرف کنندگان پیش بینی می‌شود تولید و عرضه شودکه 117 درصد بیشتر از برنامه تعیین شده است  .

 

کاهش  37 درصدی قیمت نارنگی در ازبکستان

نشریه اینترنتیEastFrui  اطلاع داد که قیمت متوسط عمده فروشی نارنگی در ازبکستان در هفته گذشته 37 درصد کاهش یافته است. با این حال، با وجود چنین کاهش شدید، قیمت های عمده فروشی فعلی 31 درصد بالاتر از سطح سال گذشته باقی مانده است. 

به گفته تحلیلگران، دلیل اصلی این امر کاهش عرضه این محصول به ازبکستان از پاکستان، صادرکننده اصلی نارنگی است.

از 11 نوامبر تا 18 نوامبر 2022، متوسط قیمت عمده فروشی نارنگی در ازبکستان از 27000 به 17000 صوم در هر کیلوگرم کاهش یافت. با وجود کاهش شدید قیمت ها، قیمت های فعلی بسیار بالاتر از میانگین قیمت عمده فروشی ثبت شده در دوره مشابه در سال گذشته است.

آمار گردش مالی تجارت خارجی استان‌های ازبکستان

کمیته آمار دولت ازبکستان اعلام نمودکه کدام منطقه بیشترین گردش مالی تجارت خارجی را داشته است. بیشترین گردش مالی تجارت خارجی در شهر تاشکند با 15.7 میلیارد دلار ثبت شده صادرات - 3.8 میلیارد دلار و واردات - 11.9 میلیارد دلار بوده است . استان تاشکند (صادرات - 1.7 میلیارد دلار، واردات - 2.8 میلیارد دلار) و استان اندیجان (صادرات - 992 میلیون دلار) هستند که گردش مالی تجارت خارجی آنها به ترتیب 4.5 میلیارد دلار و 3.5 میلیارد دلار صورت گرفت.

سایر استان‌های چنین آماری را در تجارت خارجی کشور داشته است:

• استان سمرقند - 1.9 میلیارد دلار، صادرات - 545 میلیون دلار، واردات - 1.4 میلیارد دلار:
• استان فرغانه - 1.7 میلیارد دلار، صادرات - 703.4 میلیون دلار، واردات - 1.0 میلیارد دلار؛
• استان نمنگان - یک میلیارد دلار، صادرات - 476 میلیون دلار، واردات - 571 میلیون دلار؛
• استان نوائی - 1 میلیارد دلار، صادرات - 500 میلیون دلار، واردات - 523 میلیون دلار؛
• استان  بخارا - 981 میلیون دلار، صادرات - 251 میلیون دلار، واردات - 730 میلیون دلار;
• استان خوارزم - 679 میلیون دلار، صادرات - 215 میلیون دلار، واردات - 464 میلیون دلار؛
• استان سیردریا - 643 میلیون دلار، صادرات - 259 میلیون دلار، واردات - 384 میلیون دلار؛
• استان جیزاخ - 564 میلیون دلار، صادرات - 161 میلیون دلار، واردات - 403 میلیون دلار؛
• قره قلپاقستان 499 میلیون دلار، صادرات - 303 میلیون دلار، واردات - 196 میلیون دلار؛
• استان قشقه دریا - 456 میلیون دلار، صادرات - 246 میلیون دلار، واردات - 210 میلیون دلار؛
• استان سرخاندریا - 320 میلیون دلار صادرات - 190 میلیون دلار واردات - 130 میلیون دلار

 

ازبکستان و ایران: زمینه‌های جدید همکاری

در محل اتحادیه «اوزچرم صناعت-اتحادیه صنایع چرم ازبکستان» دیداری بین مقامات اتحادیه و  شرکت « Hamidi Plast » جمهوری اسلامی ایران  برگزار شد.  طرفین بر توسعه همکاری‌های دوجانبه و اجرای پروژه‌های سرمایه گذاری جدید متمرکز شدند.

در جلسه، رئیس اتحادیه اطلاعات دقیقی در مورد پتانسیل تولید صنعت چرم و کفش کشور ازبکستان، امکانات سرمایه گذاری‌ها، شاخص های صادرات، شرایط ایجاد شده و مزایای ارائه شده برای سرمایه گذاران خارجی به شرکت ایرانی ارائه کرد.

لازم به ذکر است که شرکت حمیدی پلاست با صرف 400 هزار دلار سرمایه گذاری پروژه جدیدی را برای تولید کفش در یک منطقه صنعتی کوچک در منطقه اورگوت استان سمرقند راه اندازی کرد.  هدف این شرکت تولید کفش های فصلی است که در حال حاضر در کشور ازبکستان تولید نمی‌شود. ظرفیت کامل تولید برای سال 2023 برنامه ریزی شده است.

در این گفت و گو، طرف ایرانی اعلام کرد که قصد دارد یک پروژه سرمایه گذاری جدید برای تولید گرانول اتیلن وینیل استات (به انگلیسی: Ethylene-vinyl acetate) در ازبکستان نیز اجرا کند. موضوع سازماندهی شرکت جدید و تامین مواد اولیه آن مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  همچنین درخواست شرکت «حمیدی پلاست» برای کسب عضویت در اتحادیه مورد بررسی قرار گرفت.  اکنون این شرکت ایرانی به عنوان یک شرکت خارجی به عنوان بخشی از اتحادیه  به فعالیت خود ادامه خواهد داد. در پایان این نشست در خصوص وظایف پیش رو برای اجرای پروژه‌های جدید تبادل نظر شد.

 

اتحادیه «مصالح ساختمانی ازبکستان»  در 9 ماه گذشته 452.6 میلیون دلار محصول صادر کرده است

در یک جلسه خبری آژانس توسعه ارتباطات مخابراتی ازبکستان، آمار فعالیت 9 ماه اول سال جاری اتحادیه اعلام شد.  در دوره مزبور در مجموع 8 تریلیون و 679.8 میلیارد صوم محصولات صنعتی تولید شدکه نسبت به مدت مشابه سال قبل 109.3 درصد افزایش داشته است. همچنین تولید کاشی و سرامیک تزئینی، محصولات سرامیک سانتکس، گرانیت سرامیک، اتصالات بازالت و کاغذ سنباده راه اندازی شد. در برنامه سرمایه گذاری سال 2022 دولت ازبکستان تعیین گردیده است که برای اجرای 22 طرح به ارزش کل 495.7 میلیون دلار در همین سال سرمایه گذاری‌های به ارزش کل 172.7 میلیون دلار جذب شود.

 

بررسی ارتقاء تجارت ازبکستان به کشورهای اروپایی در وزارت امور خارجه

در تاریخ 29 نوامبر 2022، جلسه ای با حضور روسای ادارات و سازمان‌های مربوطه ازبکستان و به ریاست آقای ولادمیر ناراف وزیر امور خارجه ازبکستان در محل وزارت امور خارجه برگزار شد. مجلس سنای مجلس عالی ، اتاق بازرگانی و صنایع، آژانس توسعه صادرات،  سفرای ازبکستان در کشورهای اروپایی از طریق ویدئو کنفرانس با یکدیگر ارتباط برقرار کردند. هدف از هماهنگی و تعامل نزدیک بین بخشی برای اجرای به موقع و با کیفیت دستورالعمل های رئیس جمهور ازبکستان برای افزایش صادرات به کشورهای اروپایی در سال 2023 است. وزیر امور خارجه جمهوری ازبکستان بر اهمیت تجمیع تلاش ها و فرصت های موجود برای دستیابی به وظایف تعیین شده اشاره کرد.  وی بر لزوم تدوین پیشنهادات ویژه برای افزایش 700 میلیون دلاری حجم صادرات محصولات صنعتی به کشورهای اروپایی و دامنه کالا تا 600 قلم تاکید کرد.

واردات سیب زمینی ازبکستان در 10 ماه اول سال جاری

آمارهای رسمی حاکی از افزایش 14.7 هزار تنی واردات سیب زمینی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. کشورهای واردکننده اصلی عبارتند از:

پاکستان - 258.2 هزار تن؛        قزاقستان - 96.3 هزار تن؛           قرقیزستان - 16.8 هزار تن؛

روسیه - 15 هزار تن؛                    هلند - 6.3 هزار تن؛                   ایران - 5.6 هزار تن.

این گزارش خاطرنشان می‌کند که در ژانویه تا سپتامبر 2022،  حدود 2.6 میلیون تن سیب زمینی در جمهوری ازبکستان کشت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.6 درصد افزایش داشته است.

 

آمار واردات مواد غذایی در 10 ماه اول 2022

بر اساس گزارش کمیته آمار دولتی، ازبکستان در ژانویه تا اکتبر 2022 محصولات غذایی را از 106 کشور به مبلغ 2.8 میلیارد دلار وارد کرده که این رقم در مقایسه با دوره مشابه در سال 2021 تقریباً 40 درصد افزایش یافته است.

کشورهای دارای سهم بالای واردات مواد غذایی در 10 ماه اول سال 2022:

قزاقستان - 36.2٪        روسیه - 24.1٪         برزیل - 14.7٪      بلاروس - 4.3٪     پاکستان - 2.0٪

اکوادور - 1.6٪          چین - 1.5٪              ترکیه - 1.4٪          هند - 1.3٪          اندونزی - 1.1٪

سایر کشورها - 11.8