بنادر تجاری اروگوئه
فعالیتهای بندری به عنوان بخشی از استراتژی مهم تجاری کشور اروگوئه نقش بسزایی در جابجایی کالا ایفا می نماید. عمده واردات و صادرات اصلی این کشور از طریق دریا صورت میگیرد و امروزه در زندگی مردم و پیشرفت کشور تأثیرات مثبت بسزایی داشته است.
تاریخچه بندرداری ریشه در زمان استعمار اروگوئه داشته و همواره بهعنوان یک عنصر تمدن و تبادل فرهنگ از آن یاد میشود. شرایط طبیعی مساعد و جایگاه جغرافیایی استراتژیک این کشور، سبب گردیده تا اروگوئه به یکی از مهمترین کشورهای منطقه در فعالیتهای بندری تبدیل شود. مهمترین بنادر کشور، عمدتاً برای فعالیتهای تجاری، جابجایی مسافر و صنعت شیلات اختصاصیافتهاند. بندرهای کوچک گردشگری نیز امروزه در موازات با بنادر تجاری، جایگاه قابلتوجه ای را به خود اختصاص دادهاند. در این گزارش به معرفی و جایگاه مهمترین بنادر تجاری در اروگوئه پرداخته شده است.
مهمترین بنادر کشور اروگوئه
1- بندر مونته ویدئو
بندر مونته ویدئو با مساحت 124 هکتار، در ریو دِ لا پلاتا واقع شده است و ازنظر جغرافیایی در نزدیکی بازار 250 میلیون نفری (با توجه به همسایگی با کشورهای برزیل، آرژانتین و پاراگوئه) با بالاترین میانگین سرانه اقتصادی در آمریکای لاتین قرارگرفته است. شهر مونته ویدئو از منظر جغرافیایی نیز در مرکز بلوک مرکوسور قرارگرفته و دروازه ورودی به آبراه پاراگوئه-پارانا میباشد. همچنین بهعنوان یکی از نقاط مهم در محور جاده بوئِنوس آیرس - سن پابلو محسوب میشود. موقعیت ممتاز بندر مونته ویدئو، مزیتهای نسبی آن به دلیل شرایط طبیعی و زیرساختها، خدمات، گزینههای سرمایهگذاری در امور مختلف و نزدیکی آن به خطوط ریلی کشور سبب گردیده تا این بندر بهعنوان یک مسیر مشخص، به محور اصلی تحرکات و جابجایی کالا در مرکوسور تبدیل شود و قلمرو داخلی سیستم بندری را به یک قلمرو وسیع فرا قارهای گسترش دهد. بندر مونته ویدئو از زمان ساخت خود تاکنون همواره یکی از ستونهای مهم در توسعه کشور و منطقه بوده است و بهعنوان یک مرجع مهم تجاری شناخته میشود.
مشخصات بندر مونته ویدئو:
این بندر دارای دو ترمینال خصوصی(TGM وTCP )[1] و یک ترمینال عمومی متعلق به اداره ملی بندرها (ANP) است. ترمینال TGM صرفاً برای جابجایی غلات و ترمینال TCP برای حملونقل دیگر محصولات از طریق کانتینر اختصاصیافته است. همچنین ترمینال عمومیبرای فعالیتهایی مانند ماهیگیری، جابجایی مسافر و غیره در حال فعالیت است.
کانال دسترسی آبی به بندر مونته ویدئو دارای دو بخش، یکی رو به جنوب با امتداد تقریباً 9 کیلومتر و دیگری با امتداد تقریباً 15 کیلومتر به جهت غرب و جنوب غربی میباشد. همچنین این بندر دارای دو موجشکن اصلی به نامهای "موج شکن ساراندی (به طول 900 متر واقع در قسمت شرقی)" و "موجشکن پامپِرو (به طول 1 کیلومتر و 300 متر واقع در قسمت جنوب غربی) است. این دو موجشکن از درگاه ورودی و خروجی بندر که فاصله بین آنها 320 متر است نیز محافظت میکنند. همچنین بندر مونته ویدئو از سمت شمال و از طریق کانال لاتِخا به ترمینال پالایشگاه آنکاپ (اداره ملی سوخت، سیمان و الکل) متصل است و امور انتقال نفت و سوخت را تسهیل مینماید.
پایانهها و اسکلههای بندر مونته ویدئو:
بندر مونته ویدئو دارای سه پایانه اصلی (پایانه آبی، پایانه 1 و پایانه2) است که تقریباً نیمی از مساحت کل بندر را به خود اختصاص دادهاند. هر پایانه دارای چندین اسکله و بخش بوده و در حال حاضر برخی از این بخشها در حال گسترش میباشند. امروزه طول کل اسکلهها بیش از 4100 متر است و انتظار میرود در کوتاهمدت و پس از اتمام کارهای عمرانی و گسترش اسکله C این میزان تقریباً به 4500 متر افزایش پیدا کند. شایان ذکر است اسکلههای کنونی توانایی پذیرش کشتی با عمق 5 تا 12 متر را دارند. همچنین بزودی اسکله C امکان پذیرای کشتیها تا طول 320 و عمق 14 متر را خواهد داشت.
نقشه اسکله C
میزان جابجایی کانتینر در سال 2019 در بندر مونته ویدئو
در سال 2019 میزان 453،986 کانتینر[2] (749،562 TEUS)[3] جابجا شده است. این نشاندهنده یک کاهش 6 درصدی نسبت سال 2018 است.
در سال 2019 در مجموع 4002 فروند کشتی وارد بندر مونته ویدئو شدهاند. از میان این کشتیها بالاترین درصد رفتوآمد را کشتیهای ماهیگیری با پرچم اروگوئهای (27درصد)، کشتیهای مسافربری (17درصد) و کشتیهای کانتینر بر (14درصد) داشتهاند.
میزان کالاهای جابجا شده از طریق بندر مونته ویدئو در سال 2019
در سال 2019 به میزان 13.512.092 تن کالا وارد بندر مونته ویدئو شده است. میزان جابجایی کالا برحسب طبقه بندی، بین سالهای 2019-2010 به شرح ذیل است.
جابجایی مسافر در سال 2019
در سال 2019 درمجموع 602.246 مسافر از بندر مونته ویدئو جابجا شده که نسبت به سال 2018 با 6 درصد افزایش روبرو بوده است. در جدول زیر میزان تردد مسافر بین سالهای 2019-2010 قابلمشاهده میباشد.
کشتیهای تفریحی بین قاره ای (کروزها)
در فصل توریستی بین سال های 2018و 2019 ، تعداد 89 کشتی تفریحی به بندر مونته ویدئو تردد داشتهاند که از نظر تعداد نسبت به فصل قبل ، 3٪ افزایش نشان میدهد.
2- بندر تدارکاتی پونتا ساژاگو (Punta Sayago)
بندرتدارکاتی پونتا ساژاگو بخشی از طرح توسعه اداره ملی بندرها در تکمیل منطقه خاکی بندر مونته ویدئو است. هدف از این پروژه دستیابی به گسترش ظرفیت زیرساختهای بندری و بهبود عملیات پشتینبانی است. این بندر در یک فضای 187 هکتاری بناشده و دارای اتصالات دریایی و جادهای بوده و به منظور توسعه سه پروژه بندر آزاد، منطقه آزاد و پارک صنعتی برنامهریزیشده است. امکانات تسهیلاتی این بندر فرصت مناسبی برای سرمایهگذاران و شرکتهای پشتیبانی است تا به صورت متمرکز در این بندر مستقر شوند و موجودیت بندر مونته ویدئو را بهعنوان یک بندر هاب تثبیت کنند.
3- بندر نوئِوا پالمیرا(Nueva Palmira)
بندر نوئِوا پالمیرا دومین بندر مهم اروگوئه ازنظر حجم تبادلات کالا محسوب میشود. این بندر در کیلومتر صفر آبراه پاراگوئه-پارانا واقع شده است و به دلیل اتصال به رودخانههای داخلی آمریکای لاتین (که دو اقیانوس آرام و اطلس را به یکدیگر متصل کردهاند)، به یکی از بندرهای آزاد مهم منطقه تبدیلشده است. بندر نوئِوا پالمیرا درمجموع توسط اداره ملی بندرها(ANP)، ترمینال و بندر خصوصی CorporaciónNavíos S.A. و شرکت خصوصی Ontur S.A اداره میشود و عمدتاً برای بارگیری و تخلیه محصولاتی مانند جو، سلولز، کود (جامد و مایع)که به صورت فله میباشند، مورداستفاده قرار میگیرد.
ترمینال ANP: این بخش دارای چندین سیلو برای ذخیره غلات و محصولات کشاورزی تا حجم 92 هزار تن میباشد. مدیریت سیلوهای یادشده تحت نظر شرکت [4]TGU S.A. صورت میگیرد و دارای تجهیزاتی مانند ماشینهای جابجایی کالا و تسمهنقاله برای جابجایی غلات میباشد.
ترمینال ناویوس (Navíos): این ترمینال در بخش منطقه آزاد فعالیت میکند و عمدتاً مسئول انتقال غلات از آبراه پارانا-پاراگوئه میباشد. این ترمینال دارای دو اسکله خارجی (با طول 300 متر) و اسکله داخلی (با طول 170) است و درمجموع ظرفیت ذخیرهسازی 205 هزار تن غلات را دارد. ترمینال ناویوس بار و کالاها را از بارج ها[5]، کامیونها و کشتیها دریافت و تا زمان حملونقل بعدی، به سیلوهای خود و یا به ترمینال فلهها منتقل میکند. این ترمینال بهصورت 24 ساعته و در تمامروزهای هفته در حال فعالیت است.
ترمینال اُنتور (Ontur): ترمینال اُنتور برای جابجایی حجم بالایی از کالاها از جمله سلولز تولیدی شرکت UPM[6] طراحیشده است و دارای ظرفیت ذخیرهسازی 100 هزار تن سلولز میباشد. همچنین این ترمینال از یک اسکله باربری به طول 300 متر و یک اسکله دریایی به طول 180 و عرض 40 متر بهره میبرد و از طریق یک گذرگاه 150 متری به یک فضای آزاد مختص به این ترمینال اتصال یافته است.
اسکلهها و تجهیزات بندر نوئِوا پالمیرا
اسکله اولترامار: اسکله اولترامار (Ultramar)با طول 370 متر دارای دو بخش شمالی و جنوبی است. بخش جنوبی این اسکله دارای 2 منیفولد[7] برای بارگیری و تخلیه کودهای جامد و مایع میباشد. یک منیفولد به مخازن شرکت لیکیدوس دل اروگوئه(Líquidos del Uruguay S.A) و دیگر منیفولد به مخازن شرکت گروه ماچیو (Grupo Maccio S.A) متصل میباشند. شرکتهای یادشده هرکدام دارای مخازنی با حجم کل 11.000 مترمکعب میباشند. همچنین دو شرکت فوق از مهمترین واردکنندگان کود برای مصارف کشاورزی در اروگوئه محسوب میشوند.
بخش شمالی اسکله اولترامار نیز برای جابجایی غلات و دانه اختصاصیافته و دارای تجهیزات لازم و ماشینآلات برای حملونقل محصولات یادشده است.
اسکله کابوتاژ: این اسکله دارای طولی برابر با 165 متر است و از ساحل به سمت اسکله اولترامار امتداد دارد. این اسکله برای پذیرش بارج ها، کشتی و قایقهای پشتیبانی بوده و دارای تجهیزاتی مانند تسمهنقاله برای جابجای غلات میباشد.
اسکله ساحلی: اسکله ساحلی دارای طول 196 متر و 22.500 مترمکعب فضای آزاد میباشد.
اسکله بارج: اداره ملی بندرها دارای 48 بارج است که برای جابجایی محصولات و ارائه خدمات به ترمینالهای بندر اختصاصیافتهاند. اسکله بارج، محور اصلی تردد این بارج ها میباشد.
پارکینگ قبل از بارگیری (سیستم مدیریت دسترسی به بندر): این پارکینگ تحت انحصار اداره ملی بندرها است و بهعنوان یک مرکز توزیع بار بین انبار و ترمینال بندری عمل میکند و دارای 20هزار مترمربع فضای آزاد با خیابانبندی بتونی میباشد.
نگاهی به ارقام کالاهای جابجا شده در بندر نوئِوا پالمیرا (سال2019)
در سال 2019 درمجموع به میزان 2.544.125 تن کالا از طریق اسکلههای بندر نوئِوا پالمیرا جابجا شده است. این رقم نشاندهنده یک افزایش 4 درصدی نسبت به سال 2018 میباشد.عملیات نقل وانتقال کالا (تغییر بار به کشتی دیگر) به میزان 35 درصد، عملیات صادرات 34 درصد، ترانزیت 16 درصد و واردات 15 درصد صورت گرفته است.
مهمترین اقلام صادراتی و وارداتی از/به بندر نوئِوا پالمیرا: از کل تبادلات صورت گرفته، مهمترین کالای صادراتی در سال 2019 سویا به میزان (74 درصد از کل صادرات) و اصلیترین محصول وارداتی کود فله (73 درصد از کل واردات) بودهاند.
عملیات ترانزیت: در سال 2019 ، عملیات ترانزیت درمجموع به 372،463 تن رسیده است که از این مقدار، سویا با 67 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.
عملیات نقلوانتقال: در سال 2019 مجموعاً 897،556 تن کالا در قالب عملیات نقلوانتقال از بندر نوئِوا پالمیرا عبور کرده است. از مهمترین محصولات یادشده میتوان به کود فله به میزان 52 درصد اشاره کرد.
4- بندر فرای بِنتوس (FRAY BENTOS)
بندر فرای بِنتوس در امور جابجایی محصولاتی مانند چوب، زغال، سویا، کود و جو فعالیت میکند و میتوان گفت امروزه به یکی از مهمترین دروازههای خروجی جو مالت و همچنین درگاه اصلی ورود جوی خام برای تأمین نیازهای داخلی کشور تبدیلشده است. این بندر در سال 2015 و در زمان آمادهسازی آبراهه رود اروگوئه (ایجاد عمق بیشتر برای تردد کشتیها) نقش مهمی در راستای کاهش تردد کشتیهای ماهی گیری در دوره عدم فعالیت در بندر مونته ویدئو ایفا نموده است.
مساحت بندر فرای بنتوس در حدود 2.5 هکتار بوده و دارای تجهیزاتی مانند: سیستم چابک تسمهنقاله با ظرفیت بارگیری 500 تن در ساعت و ظرفیت تخلیه 120 تن در ساعت (برای بارگیری فله) و دو جرثقیل برای جابجایی بار است. از سوی دیگر ترمینال فلات اروگوئه دارای تشکیلاتی با قابلیت جابجایی 20.000 تن بار و انبار به مساحت 40.000 مترمربع میباشد .همچنین این بندر دارای دو اسکله عمومی (1. اولترامار و 2. اونیون) است که در سالهای اخیر شاهد تعمیرات و گسترش بودهاند.
اسکله اولترامار: این اسکله دارای طول 250 متر و عرض 34 متر است. عمق خارجی آن 24 فوت (7.3 متر) بوده و ازنظر ساختاری تا 30 فوت قابلگسترش میباشد.
اسکله اونیون: این اسکله دارای 225 متر طول ، 22 متر عرض و دارای عمق خارجی 18 فوت و عمق داخلی نزدیک به 8 فوت است. باید اشاره کرد اسکله یادشده دارای تجهیزات تسمهنقاله شرکت TGU S.A (ترمینال فلات اروگوئه) میباشد.
در میان عملیات های صورت گرفته، 87درصد مربوط به صادرات، 10 درصد به نقلوانتقال و 3 درصد به واردات بوده است.
5- بندر خوان لاکازه (Juan Lacaze)
بندر خوان لاکازه معروف به بندر سائوسه یکی از بنادر مهم برای نقلوانتقال سوخت در اروگوئه محسوب میشود. این بندر پذیرای کشتیهای جابجای سوخت شرکت آنکاپ بوده و از طریق لولهکشی، سوخت را به مرکز توزیع این شرکت واقع در نزدیکی این بندر انتقال میدهد.
این بندر دارای یک اسکله بتونی به طول 85 و عمق 4.5 متر و دارای یک سراشیبی(رمپ) به عرض 22 متر میباشدکه قابلیت تحمل 70 تن بار را دارد. در کنار این بندر نیز یک منطقه صنعتی متروکه به مساحت 7 کیلومتر وجود دارد که در برنامههای آتی قرار است این منطقه جهت گسترش فعالیتهای بندری به بندر خوان لاکازه ملحق شود.
از دیگر تجهیزات بندر فوق میتوان به وجود امکانات و تجهیزات ورزشهای آبی و قایقهای گردشگری اشاره نمود.
میزان جابجایی کالا
همانطور که در بالا اشاره شد، فعالیتهای بندر خوان لاکازه برای حملونقل سوخت فلهای متمرکزشده است و در سال 2019 درمجموع 44.340 تن سوخت جابجا کرده است.
6- بندر کُلونیا(Colonia)
بندر کُلونیا در 177 کیلومتری شهر مونته ویدئو و در سواحل غربی ریو دِلا پلاتا و در مقابل سواحل بوئنوس آیرس پایتخت آرژانتین واقع شده است. با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی و امکانات کامل برای جابجایی مسافر و وسایل نقلیه میتوان از این بندر بهعنوان اصلیترین پایانه رودخانهای حمل مسافر کشور یادکرد.
بندر کُلونیا دارای سه اسکله سیمانی به شکل U در ضلع جنوبی میباشد که توسط یک موجشکن محافظت میشوند.
- اسکله اولترامار دارای طول146 متر و عرض 21 متر(در ابتدا) و 18 متر (در انتها) است.
- اسکله کابوتاژ که قدیمیترین اسکله محسوب میشود دارای طول 115متر، عرض13 متر و عمق 4.70 متر است.
- اسکله اونیون نیز با طول 200 متر و عمق 3.70 بین دو اسکله یادشده قرارگرفته است.
از تجهیزات بندر کُلونیا میتوان به دو جرثقیل برقی برای جابجای بار با ظرفیتهای سه و پنج تُن و دو رمپ برقی برای کامیونها و اتومبیلها نام برد.
ترمینال مدرن و 7000 مترمربعی بندر کُلونیا نیز سالانه پذیرای میلیونها مسافر است و به یکقطب مهم حمل مسافر تبدیلشده است. این ترمینال دارای تمام خدمات لازم ازجمله گمرک، آژانسهای مسافرتی، ترمینال اتوبوس، صرافی، کافیشاپ، پارکینگ و غیره میباشد. شایانذکر است این بندر در کنار شهر قدیمی و زیبای کُلونیا دِ ساکرامِنتو واقع شده است.
ارقام مربوط به جابجایی مسافر
در سال 2019 به میزان 1.858.895 مسافر از بندر کُلونیا عبور کردهاند که نسبت به سال 2018 یک کاهش 13 درصدی از خود نشان داده است. همچنین 132.647 وسیله نقلیه از طریق کشتی از این بندر گذرکردهاند.
7- بندر پایساندو(Paysandu)
بندر پایساندو در شمال غربی اروگوئه، و در شهر پایساندو در کنار رود اروگوئه (Rio Uruguay) واقع شده است. این بندر جزو یکی از مهمترین بندرها باری اروگوئه محسوب میشود. ظرفیت های بندر پایساندو به دلیل موقعیت ممتاز آن و اتصال به رود اروگوئه و آبراه پاراگوئه-پارانا حائز اهمیت میباشد.
سرمایهگذاریهای انجامشده در زیرساختها و تجهیزات این بندر موجب شده است که توان جابجایی کالا با ظرفیت بالا ازجمله جابجایی فله و کانتینر فراهم آید. ازجمله کارهای صورت گرفته، گسترش اسکله کابوتاژ و اسکله کانتینرها و همچنین تجهیز کردن این بندر به یک جرثقیل ثابت برای جابجایی بار میباشد.
اسکلهها و تجهیزات بندر پایساندو
اسکله کابوتاژ: طول و عرض این اسکله به ترتیب 300 و 13 متر میباشد.
اسکله اولترامار: این اسکله دارای طول 100 متر، عرض 17.7 متر و عمق 7 متر میباشد. همچنین این اسکله با یک جرثقیل 5 تنی تجهیز شده است.
انبار ذخیرهسازی: در حدود 3.5 هکتار مترمربع فضای آزاد برای ذخیره و انبارها در نظر گرفتهشده است. در این فضا 10 سیلو با حجم 380 تن، 4 سیلو با حجم 95 تن (متعلق به وزارت دامداری، کشاورزی و شیلات اروگوئه) و یک بالابر با توان جابجایی 2.000 کیلوگرم بار وجود دارد.
دیگر تجهیزات:
- جرثقیل با توان جابجایی 45 تن کالا و به ارتفاع 32 متر. 2
- .جرثقیل دوپایه با مساحت 15 و 8 مترمکعب. 3
- . دو جرثقیل جابجا کننده کانتینرهای 20 و 40 فوتی.
- دو جرثقیل حمل بار با توان جابجایی 5 و 3 تن بار در اسکله اولترامار. 5
- . یک وزنه اتوماتیک تا حجم 60 تن.
آمار مربوط به نقل و انتقال کالا و مسافر و ارزش کالاهای جابجا شده در بنادر اروگوئه در سال 2020 هنوز در سایت اداره ملی بندرها (ANP) و دیگر سایت ها منتشر نشده است.
بر اساس آمار منتشر شده بیش از 90 درصد از تجارت جهانی از طریق حمل و نقل دریایی انجام میشود؛ زیرا حمل و نقل دریایی دارای مزایای بسیاری همچون قیمت ارزان، انتقال حجم و وزن انبوه کالا، انتقال سریع و بی خطر کالاهاست و این مزایا موجب شده تا حمل و نقل دریایی و راههای آبی از توجه ویژهای برخوردار شوند. این مسئله اهمیت بنادر را در فرآیند توسعه اقتصاد ملی، منطقه ای و جهانی دوچندان می نماید. بنابراین بنادر به عنوان یکی از حلقههای اصلی حمل و نقل دریایی و مبادی ورود و خروج کالا، نقش زیادی در توسعه همکاریهای تجاری با دیگر کشورها را دارند.
[1] TGM: Terminal Granelera Montevideo (ترمینال غلات و فله مونته ویدئو)
TCP: Terminal Cuenca del Plata (ترمینال کانتینرها)
[2] جعبه یا کانتینر 40 فوتی
[3] TEU (بر اساس حجم کانتینر20 فوتی) واحد معادل بیست پا
[4] Terminales Graneleras Uruguayas S.A (ترمینالهای فله اروگوئه)
[5] (Barge) یک شناور است که حجم بالایی از بار میان اسکله و کشتی را در آبراهها جابجا میکند
[6] UPM شرکت فنلاندی که در اروگوئه دارای کارخانه تولید خمیر سلولز ، کاغذ و چوب میباشد.
[7] لولههای چند راهه برای جابجایی کودهای جامد و مایع