راهکارهای دولت اندونزی برای احیای صنعت گردشگری در زمان شیوع ویروس کرونا

بخش گردشگری یکی از بخش هایی است که بیشترین آسیب را از همه گیری ویروس کرونا متحمل شده است. با اعمال محدودیت های سفر و بسته شدن مرزهای کشور به روی مسافران خارجی، تعداد گردشگران در اندونزی به شدت کاهش یافته است. علیرغم آغاز طرح واکسیناسیون عمومی دولت اندونزی، موارد ابتلا در این کشور همچنان در حال افزایش است. براساس آمار سایت Worldometer ، تا تاریخ 11 مه 2021، اندونزی با ثبت بیش از یک میلیون و هفتصد هزار نفر مبتلا و 47,218 نفر فوتی، هجدهمین کشور آسیب دیده در جهان است.

آقای ساندیاگا صلاح الدین اونو وزیر جدید گردشگری و اقتصاد خلاق اندونزی که از تاریخ 22 دسامبر 2020 به این سمت انتخاب شده است از سوی رئیس جمهور اندونزی مسئولیت یافته تا بخش گردشگری اندونزی را که بر اثر شیوع کووید-19دچار آسیب گردیده است احیا نماید. وی در این راستا با شعار "سریع و با هم عمل کنیم و همه امور را به پیش ببریم" در مسیر توسعه سریع زیرساخت های گردشگری در مقاصد تعریف شده گام برداشته است. پنج مقصد دارای اولویت (5-DPSP) اعلام شده از سوی وزارت گردشگری اندونزی عبارتند از: دریاچه Toba، معبدBorobudur ، جزیرهLabuan Bajo  و دو منطقه ساحلی Mandalika و Likupang. وزیر گردشگری امیدوار است با مهار انتقال ویروس کرونا، توجه به اقتصاد محلی و ایجاد مقاصد گردشگری ایمن در برابر کوید-19، صنعت گردشگری اندونزی در سه ماهه دوم و سوم سال 2021 احیا شود. بدین منظور تکیه بر گردشگری داخلی ضمن آماده سازی مقاصد گردشگری برای ورود گردشگران خارجی در دستور کار این وزارت قرار گرفته است.

دولت اندونزی معتقد است در زمان همه گیری ویروس کرونا، تمرکز بر گردشگری داخلی یکی از راه حل های تقویت صنعت گردشگری است که از طریق بازگشایی مقاصد نزدیک و استفاده از ظرفیت گردشگری الکترونیک امکان پذیر است. بدین منظور هفت مرحله راهبردی از سوی وزارت گردشگری این کشور تعریف شده است:

حمایت از ذینفعان و فعالان صنعت گردشگری و اقتصاد خلاق

 این حمایت از طریق معافیت از پرداخت حق بیمه BPJS، کاهش تعرفه آب و برق، کاهش نرخ اجاره و مالیات محلی، دسترسی آسان به وام های بانکی و ارائه کمک هزینه‌های گردشگری و با کسب اطمینان از توزیع عادلانه خدمات انجام خواهد شد.

تخصیص بودجه و حمایت از سوی دولت

 این حمایت ها هم در بخش توسعه زیرساخت ها و هم به صورت اعطای مشوق هایی به افرادی که معیشت خود را از طریق گردشگری تامین می‌کنند صورت می‌پذیرد.

اعطای یارانه به دانشجویان رشته‌های گردشگری

 این یارانه به دانشجویان شاغل به تحصیل در رشته‌های گردشگری در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی در سراسر اندونزی پرداخت می‌شود تا مانع از توقف تحصیل آنان به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا گردد.

تقویت استاندارد های بخش گردشگری

با توجه به وقوع بلایای طبیعی و همه گیری ویروس کرونا، روش های استاندارد عملیاتی (SOP) صنعت گردشگری اندونزی، مطابق با استانداردهای گردشگری جهانی سازمان ملل متحد (UNWTO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) انجام خواهد شد که گامهای مقدماتی آن تهیه شده است و به محض کاهش شیوع همه گیری از سوی وزارت گردشگری به اجرا در خواهد آمد.

توجه به واکسیناسیون و سلامت مقاصد گردشگری

اولویت دهی به انجام واکسیناسیون در  مقاصد گردشگری، انجام آزمایش تشخیص Covod-19، حفظ نظافت، توجه به بهداشت و مقررات منطقه ای و همچنین ارائه خدمات گردشگری حلال که در صورت مدیریت صحیح موجب رشد کیفیت و پایداری خواهد شد.

افزایش آگاهی عمومی در زمینه گردشگری

تشکیل گروه‌های جوانان خلاق در دهکده‌های گردشگری می‌تواند به پایداری گردشگری در روستاها کمک نماید. این جوانان می‌توانند به عنوان عامل تغییر و نیروی محرکه آگاهی بخشی به جامعه، توسعه صنایع خلاق و محافظت از مقاصد گردشگری عمل کنند.

اعمال محدودیت های ویزا و ایجاد کریدور های مسافرتی

با توجه به تجارب کشورهای موفق در زمینه مهار شیوع ویروس کرونا، نسبت به صدور ویزا برای گردشگران کشورها یا مناطقی که دارای میزان بالایی از ابتلا به ویروس هستند و یا در معرض شیوع بیماری هستند بسیار دقیق عمل خواهد شد. همچنین کریدور های مسافرتی امن برای تسهیل ورود گردشگران از کشورهای امن در نظر گرفته می‌شود.

به گفته وزیر گردشگری اندونزی، اقتصاد این کشور بدون گردشگری و اقتصاد خلاق قادر به رشد نیست و رشد بخش گردشگری نیز بدون غلبه بر مسائل بهداشتی امکان پذیر نخواهد بود. در این راستا وی اعلام نموده است وزرات گردشگری در سال 2021، تعداد 6500 مرکز کارآفرینی را از نظر بهداشتی و ایمنی مورد بررسی قرار می دهد و برای آنها گواهینامه سلامت (CHSE) صادر می‌گردد. هدف از صدور این گواهینامه‌ها، بازگرداندن اعتماد گردشگران و احیای فعالیت های گردشگری و همچنین تضمین خدمات ارائه شده مطابق با استانداردها و پروتکل های بهداشتی است.

منطقه گردشگری Mandalika

یکی از پروژه‌های پنج گانه ویژه گردشگری اندونزی که در حال حاضر مورد توجه قرار گرفته است، ایجاد و توسعه منطقه ویژه اقتصادی گردشگری ماندالیکا (Mandalika) واقع در جزیره لومبوک اندونزی است. این منطقه با وسعت 1034 هکتار ظرف 30 سال آینده توسعه داده شود و قرار است جایگزینی برای بالی باشد. شرکت دولتی توسعه گردشگری اندونزی (ITDC) که پیش از این پروژه منطقه Nusa Dua بالی را با موفقیت اجرا نموده است، توسعه این منطقه گردشگری را بر عهده دارد.

در حال حاضر، ساخت یک پیست موتورسواری موتو جی پی (MotoGP) در ماندالیکا در حال انجام است که گفته می‌شود در نوع خود بزرگترین پیست در جهان است و قرار است در ماه مارس 2022 یکی از بزرگترین رویدادهای موتورسواری جهان در اندونزی و در این محل برگزار شود.

البته برخی ملاحظات محیط زیستی نیز در خصوص توسعه پروژه ماندالیکا وجود دارد. در حال حاضر انجمن محیط زیست اندونزی، پس از وقوع سیل ویرانگر روستای کوتا و چندین روستای اطراف آن در اطراف ماندالیکا، از دولت خواسته است تا اثرات زیست محیطی ساخت پروژه را مورد بررسی قرار دهند.

منطقه گردشگری Labuan Bajo

مقصد دیگر مورد توجه دولت اندونزی منطقه Labuan Bajo می‌باشد که قرار است نشست سران G20 در سال 2022 و نشست سران آسه آن در سال 2023 به میزبانی اندونزی در آنجا برگزار گردد. وزیر گردشگری اندونزی از کارآفرینان بخش گردشگری این کشور خواسته است تا این فرصت ها در راستای ارتقای اقتصاد و جذب سرمایه گذاری بویژه در بخش گردشگری استفاده نمایند. ساخت 200 دهکده گردشگری در منطقه Labuan Bajo از طرح های آقای صلاح الدین برای ایجاد فرصت های شغلی و حمایت از گردشگری این منطقه به شمار می رود. آماده سازی این منطقه برای نشست های سران G20 و سران آسه آن از سال 2019 آغاز شده است و علاوه بر کمک های مستقیم دولتی، صندوق ویژه گردشگری نیز در سال 2020 بدین منظور ایجاد شده است. شهر Labuan Bajo در استان نوسا تانگارا در شرق اندونزی واقع شده است و حدود 6000 نفر جمعیت دارد.

معبد Borobudur

معبد Borobudur یک پرستشگاه آیین بودایی است که در ماگلانگ در جاوه مرکزی اندونزی قرار دارد و به عنوان بزرگ‌ترین معبد و بنای تاریخی بودایی در جهان به شمار می‌رود. این بنا در سده‌های هشتم تا نهم میلادی به صورت مکعبی پیرامون یک تپه طبیعی بنا شده است و دارای 10 تراس سنگی است که پلکانی در وسط هر یک از آن‌ها قرار دارد. دیوارهای این معبد با کنده‌کاری‌های نقش‌برجسته مربوط به داستان‌هایی درباره حیات بودا مزین شده و 432 تندیس‌ سنگی بودای نشسته نیز این معبد ساخته شده است.

دریاچه Toba

دریاچه Toba یک دریاچه بزرگ طبیعی در سوماترا شمالی اندونزی است که در دهانه یک آتشفشان در ارتفاع حدود 900 متری سطح زمین قرار دارد. این بزرگترین دریاچه در اندونزی و بزرگترین دریاچه آتشفشانی در جهان است. دریاچه توبا کالدرا یکی از 20 ژئوپارک اندونزی است که از ژوئیه سال 2020 به عنوان یکی از ژئوپارک جهانی یونسکو شناخته شده است.

منطقه ساحلی Likupang

ساحل Likupang در ناحیه میناهاسا در سولاوسی شمالی اندونزی واقع شده است. این منطقه به منظور ساخت اقامتگاه گردشگری و همچنین منطقه ویژه اقتصادی در نظر گرفته شده است. پیش بینی می‌شود تا سال 2040 مبلغ 5 تریلیون روپیه (حدود 350 میلیون دلار) در این منطقه سرمایه گذاری شود و بیش از 65000 نفر جذب نیروی کار داشته باشد.

لازم به ذکر است، مطابق آمار وزارت گردشگری اندونزی در سال 2020 تعداد گردشگران خارجی ورودی به این کشور 4.02 میلیون نفر بوده است که بیش از 75 درصد در مقایسه با سال قبل کاهش نشان می دهد.

پیش از شیوع ویروس کرونا تمرکز اندونزی بر جذب گردشگران خارجی بویژه از کشورهای تایلند و مالزی قرار داشت اما در حال حاضر تلاش بخش گردشگری بر جذب گردشگران داخلی متمرکز شده است. به گفته وزیر گردشگری اندونزی بیش از 55 میلیون شهروند طبقه متوسط به بالا در اندونزی زندگی می‌کنند که توانایی انجام سفرهای داخلی را دارند.

بالی مقصد برتر گردشگری اندونزی نیز که بر اثر شیوع ویروس کرونا بیشترین آسیب را دیده است، به آرامی در حال احیاست. بر اساس آمار وزارت گردشگری در دسامبر سال 2020، این جزیره همچنان در رکود قرار داشت اما با توجه به رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی، ورود گردشگران داخلی افزایش یافته است. به عنوان مثال ورود گردشگر در ماه مارس 2021، تعداد 3600 گردشگر در روز هدف گزاری شده بود اما آمار ثبت شده 4500 نفر بود که 30 درصد بالاتر از هدف تعیین شده است.  

اخیراً فرمانداری مرکزی لومبوک برنامه گردشگری الکترونیکی "Go Mandalika" را برای ارتقا و احیای بخش گردشگری ماندالیکا آغاز نموده است. گردشگران با استفاده از این پایگاه دیجیتالی به آدرس gomandalika.com می‌توانند اطلاعات مربوط به گردشگری منطقه را بدست آورند. در این پایگاه تصاویر و مقالات مربوط به مقاصد گردشگری بسیار متنوع و با کیفیت بالا ارائه می‌شود. همچنین در این پایگاه، هنرمندان محلی محصولات و فعالیت های خود را با ارائه عکس و فیلم تبلیغ می‌کنند. گردشگران مجازی نیز می‌توانند در ایجاد محتوای پایگاه مشارکت داشته باشند. بهره برداری از این پایگاه دیجیتالی اقدام مناسبی است که دولت با بکارگیری فناوری اطلاعات و گردشگری الکترونیکی گامی‌برای توسعه گردشگری در در زمان شیوع ویروس کرونا انجام داده است.