اقتصاد سیاسی آمریکای لاتین: الگوی توسعه

مقاله اقتصاد سیاسی آمریکای لاتین نوشته جناب آقای دکتر مهدی فاخری منتشره در فصلنامه سیاست خارجی وابسته به مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ، سال سی و چهارم، شماره 3، پاییز 1399 صفحات 143 الی 166 به اقتصاد سیاسی در کشورهای آمریکای لاتین می‌پردازد. این مقاله جهت مطالعه علاقمندان در بخش پیوست این گزارشدر اختیار علاقمندان قرار گرفته است .

اقتصاد سیاسی آمریکای لاتین همواره مورد توجه صاحبنظران توسعه بوده است چون روابط گسترده با آمریکا، تعامل با اقتصاد جهان و حضور فعال در تجارت بین الملل این انتظار را ایجاد کرد که آمریکای لاتین بتواند بر مشکلات توسعه ای خود غالب شده و به گروه کشورهای توسعه یافته بپبوندد. هرچند این منطقه در بین بیست اقتصاد برتر جهان سه نماینده مانند برزیل، مکزیک و آرژانتین دارد اما جمع بدهی خارجی این سه کشور به بیش از یک تریلیون دلار می رسد و بازپرداخت بدهی‌های خارجی کلیه برنامه‌های توسعه ای را تحت الشعاع قرار می دهد.

این مقاله در پی پاسخگویی به این سوال است که چرا منطقه ای با امکانات چشمگیر توسعه و با بهره مندی از ساختار و نهادهای نسبتا دموکراتیک هنوز درگیر چالش های اولیه توسعه بوده و از مسائلی مانند فساد، عدم شفافیت، قاچاق مواد مخدر، بدهی‌های خارجی، پوپولیسم و شکاف های اجتماعی رنج می‌برد. پاسخ به این سوال از راه تحلیل اقتصاد سیاسی منطقه انجام شده و فرضیه مقاله بر آن است که تمرکز قدرت و ثروت در دست الیگارشی آمریکای لاتین سبب نهادینه شدن ضعف های ساختاری گردیده و دولت های مربوطه را از دستیابی به اهداف توسعه ای دور نگاه داشته است. کشورهای منطقه برغم پیشرفت هایی که در زمینه صنعت، خدمات و مالکیت فکری داشته اند هنوز کشورهای صادرکننده محصولات کشاورزی به حساب می آیند و برغم سیاست همگرایی و ادغام، از روند جهانی شدن بهره چندانی نگرفته اند.

متن کامل گزارش در بخش پیوست قابل دسترسی است .