بحران کووید 19 و اقدامات اتحادیه اروپا در بخش گردشگری
بحران کووید 19 صنعت گردشگری را فلج نموده است. این بحران باعث هرج و مرج و درخواست گردشگران برای بازگشت به وطنهایشان شده و اقتصادهایی را که وابسته به گردشگری بوده اند را مشکلات زیای مواجه نموده است.
اتحادیه اروپا به این بخش گردشگری کمکهایی را نموده است، به عنوان مثال با ارائه حمایت های مالی از کسب و کارهااز جمله برای کسب و کارهای کوچک و متوسط[1]. در تاریخ 26 مارچ اتحادیه اروپا سه مسئله را به تصویب رسانید که قطعا برای کسب و کارها و کارکنان حوزه گردشگری مثمر به ثمر خواهد بود:
1- ارائه بستههای سرمایه گذاری پاسخگو به بحران کرونا
2-توسعه سرمایه گذاری مشترک اتحادیه اروپا به منظور پوشش مشکلات سلامت عمومی
3-به تعلیق درآوردن به صورت موقت قوانین فرودگاهی
پیش بینی میشود صنعت گردشگری که در اتحادیه اروپا در حدود 13 میلیون نفر را مشغول به کار نموده است، در حدود یک میلیارد یورو از درآمدهای ماهیانه خود را به دلیل شیوع ویروس کرونا از دست بدهد. در بسیاری از کشورها مراکز تفریح عمومی از جمله هتل ها، رستورانها، تِم پارکها [2]و موزهها تعطیل شدند. نمایشگاههای تجاری، رویدادهای فرهنگی نیز تعطیل و یا به زمان دیگر موکول گردید. رویدادهای ورزشی از جمله لیگ قهرمانان اروپا (2020) و بازیهای المپیک به سال 2021 موکول گردید. مراکز تفریحی اسکی (ریزوت ها) [3]سریع تر و قبل از پایان فصل زمستان بسته شدند. بسیاری از شرکت های کشتیرانی فعالیت هایشان را به تعویق انداختند و کشتیها در دریاها سرگردان شدند چرا که بنادر از پذیرفتن آنها امتناع میکردند. بسیار از کشورها شاخص های ورودیهای مرزی خود را بازتعریف نمودند و از ورود برخی گردشگران به کشورهایشان ممانعت به عمل آمد که این مسئله بسیاری از گردشگران را برای بازگشت به کشورهایشان با مشکلات بسیاری روبه رو نمود. مشکلات ایجاد شده توسط بحران کرونا در برخی از کشورهای اروپایی که جز مقاصد اصلی گردشگری محسوب میشود از جمله ایتالیا، فرانسه و اسپانیا بیشتر دیده میشد طبق بررسی و تخمینهای فدراسیون گردشگری ایتالیا، این کشور حدود 60 درصد گردشگرانش را برای سال جاری از دست داده است. ( شکل یک).
با توجه به شرایط موجود، هنوز بسیار زود است که آثار کامل کووید 19 را بر گردشگری در سطح جهان مشاهده نماییم. طبق تخمین سازمان جهانی گردشگری، گردشگر ورودی در سال 2020 در مقایسه با سال 2019در حدود 20 -30 درصد کاهش خواهد یافت. این به معنای ضرری در حدود 400-300 میلیارد دلار (407-270 میلیارد یورو) میباشد. در مقایسه بحران سارس که در سال 2003 ایجاد شده بود، تنها باعث 0.4 درصدی درسال شده بود. سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی[4] اظهار می دارد که شوک ایجاد شده میتواند 45-70 درصد کاهش در حوزه اقتصاد گردشگری بین المللی ایجاد کند. شورای جهانی گردشگری و سفر[5] پیش بینی میکند که در سال 2020 بازار گردشگری و سفر در حدود75 میلیون شغل را درجهان از دست خواهد داد و در حدود 6.4 میلیون شغل در اتحادیه اروپا از بین خواهد رفت. این شورا معتقد است که زمانیکه بتوان این بحران را تحت کنترل درآورد، چیزی حدود 10 ماه برای اینکه بخش گردشگری بتواند به حالت طبیعی قبلی بازگردد زمان لازم است.
سفرهای هوایی نیز به طور خاص ضربه دیده است. برخی ایرلاینها همانند فلایب [6] به صورت کامل فعالیت هایش را متوقف نمود و برخی دیگر نیز به صورت موقتی پروازهایشان را کنسل کردند. انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (یاتا )[7] اظهار داشت که سفرهای هوایی جهانی میتوانند در سال 2020 ضرری بیش از 252 میلیادر دلار (معادل 228 میلیارد یورو) را تجربه کند. دومیلیون پرواز مسافران تا 30 جون کنسل شد. ایرلاینها درگیر بحران نقدینگی شدند. طبق گفته یاتا، یک ایرلاین بیش از دو ماه نقدینگی تا ابتدای سال 2020 نخواهد داشت. شورای بین المللی فرودگاهها اعلام داشته است که فرودگاههای اروپایی 700 میلیون مسافر ( منفی 28 درصد) و14 میلیارد یورو درآمد را در سال 2020 از دست داده اند. برخی فرودگاهها همانند فرودگاه بلژیک در جنوب شرلروآ به صورت موقت بسته شد.
حوزه مهمان نوازی نیز با بحرانهای زیادی روبه رو شده است، به طوریکه شرکت های کوچک و متوسط به طور خیلی بدی تحت تاثیر قرار گرفته است. بسیاری از هتلها به دلیل کاهش تقاضا، تصمیم به بسته شدن گرفتند. نرخ اشغال هتل های فرانسه در 17 مارچ بسیار پایین و به مقدار3.3% رسید (در مقایسه با 65.3 % در26 فوریه). در 30 مارچ در اکثریت کشورهای اروپایی رستورانها و بارها بسته شد ، البته به استثنای سوئد. بسیاری از هتل ها و رستورانها هزاران نیروی خود را تعدیل نمودند. با این حال بسیار از هتل ها و مراکز از جمله ایر بی اند بی [8] به کادر درمان اقامت های رایگان دادند. این مسئله به این خاطر صورت گرفت که آنها به منظور پیشگیری از انتقال بیماری به خانوادههایشان در محلی جدا از خانواده استقرار یابند. برخی هتل ها نیز به بیمارستانهای موقت مبدل گشت.
اقدامات ضروری برای اندازه گیری فعالیت های انجام شده در سطح اتحادیه اروپا:
اتحادیه اروپا در سطوح بسیاری برای مقابله با کووید 19 مشغول فعالیت میباشد.به عنوان مثال، کمیسیون اروپایی به کمک رسانی در ایجاد هماهنگی بین اعضای اتحادیه و نحوه واکنش آنها در شرایط ایجاد شده است؛ در حالیکه از مباحثی همچون سیستم بهداشت ملی، تحقیق و توسعه در حوزه واکسیناسیون، و درمان حمایت می نماید. علاوه بر این، کمیسیون به دنبال حصول اطمینان در انتقال بدون وقفه کالاها بین مرزهای اعضای اتحادیه بوده است.به علاوه در حمل و نقل تمامی منابع در اختیار تحت بودجه اتحادیه اروپا برای حل مشکلات ایجاد شده ناشی از بحران کرونا میباشد.این شامل انجام پرداخت های زودتر از موعد، هدایت کردن مسیر بودجه و تسهیلات به سمت بحران کرونا، و حصول اطمینان از این موضوع که تمامی اعضای اتحادیه اروپا بیشترین انتفاع را از قوانین و تسهیلات مالی ببرند. با این حال این کمیسیون پیشنهاد داد 37 میلیارد یورو از بودجه مربوط به تسهیلات " ابتکارات سرمایه گذاری در پاسخ به ویروس کرونا"[9] برداشت شود و یا دیگر اقدامات از جمله فراهم آوردن منابع مالی برای کسب و کارهای افرادی که مشاغل خود را از دست داده اند اتفاق بیفتد. همچین کسانی که مشاغل خود را از دست داده اند میتوانند از بودجه " سازگاری اتحادیه اروپا با جهانی سازی"[10] استفاده نمایند.
اتحادیه اروپا رقابت کمی در حوزه گردشگری ایجاد میکند؛ این بدین معنی است که اتحادیه اروپا تنها میتواند به حمایت ، ایجاد هماهنگی و کمک به اعضای اتحادیه نماید. کمیسیون اتحادیه اروپا بیشتر قراردادهایی ثابت با وزرای مسئول در حوزه گردشگری و سازمانهای بین المللی و صنعت گردشگری اروپا دارد. این کمیسیون تجزیه و تحلیل منطقی فراهم آورده است و با شبکه گردشگری اروپایی و انجمن صنعت گردشگری در ارتباط است.
در بخشهای مرتبط به حوزه گردشگری ، کمیسیون پیشنهاد به تعویق انداختن قوانینی که مربوط به ایرلانها میشود را داده است . کمیسیون اتحادیه اروپا دستور العمل هایی را برای مسافران در بخش چکینگ فراهم آورده است. این چک کردن در مرزهای هوایی به نوعی یاد آوری به اعضاست تا مانع سفرهای غیرضرور به مدت یک ماه شوند. همچنین اتحادیه اروپا به بازگشت مسافران به کشورهایشان کمک شایانی نموده است.
اتحادیه اروپا در تاریخ های 10 و 26 مارچ دو جلسه (که جلسه آخر یک جلسه فوق العاده بود) را به بحث بحران کووید 19 اختصاص داد. در میان موضوعات بررسی شده، آنها به توافق در ایجاد قوانین یکسان برای ورود به منطقه شینگن رسیدند. در جلسه 26 مارچ، پارلمان بر سر تسریع روند اجرایی سازی روشهای پاسخ دهی و واکنش به بحران کرونا را مورد بررسی قرار دادند. در این جلسه سه طرح مورد بررسی قرار گرفت:
- ارائه بستههای سرمایه گذاری پاسخگو به بحران کرونا
- توسعه “سرمایه گذاری مشترک اتحادیه اروپا”[11] به منظور پوشش مشکلات سلامت عمومی
- به تعلیق درآوردن به صورت موقت قوانین فرودگاهی
در نامه ای که در تاریخ 24 مارچ به برخی کشورهای عضو اتحادیه زده شد، خواستار برنامه اقدامات عملی کوتاه مدت و میان مدت برای نجات وضعیت گردشگری شدند .
اقدامات مقدماتی در سطح اعضا
اکثریت اعضای اتحادیه اعلام داشته اند که بستههای کمک اقتصادی را معرفی خواهند نمود که بخشی از آن به بحث گردشگری تعلق خواهد داشت. بیشتر اندازه گیریها به تعویق و تمدید مهلت ها در حوزه گردشگری باز میگردد، به عنوان مثال تمدید زمانهای پرداخت حامل های انرژی، وامها، دستمزدها. به عنوان مثال ایتالیا مالکیت کامل شرکت هواپیمایی آلایتالیا [12]را بر عهده گرفت. انگلستان بخشی از راه آهن خود را ملی نمود. فرانسه قوانین مربوط به کنسلی و رزرواسیونها را به دلیل پاندمی اصلاح نمود. سوئد ضمانت های اعتباری برای ایرلاینهایش فراهم آورد. بسیاری از کمک های اعلام شده به حوزه دولتی باز میگردد و نیاز به تاییده کمیسیون نیز دارد. کمیسیون اظهار داشته است که نسبت به دسترسی شرکت های نیازمند به این کمک ها حصول اطمینان خواهد کرد. در 27 مارچ کمیسیون برنامه 22 بخشی را تایید نمود.
[1] SME
[2] Theme Parks
[3] Resorts
[4] OECD
[5] WTTC
[6]Flybe
[7] IATA
[8] Airbnb
[9] Coronavirus Response Investment Initiative
[10] European Globalisation Adjustment Fund
[11] EU Solidarity Fund
[12] Alitalia