تصویب بودجه 1.8 تریلیون یورویی اتحادیه اروپا ( 2027 - 2021)
طی یک سال گذشته اتحادیه اروپا با چندین بحران بزرگ سیاسی، اقتصادی و امنیتی مواجه بوده است. خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و تأثیرات عمیق ژئوپلتیک ناشی از آن، همهگیری و شیوع جهانی ویروس کرونا و مدیریت ضعیف مقامات و مسئولین اتحادیه اروپا در مقابله با تأثیرات گسترده اقتصادی، تجاری و اجتماعی متأثر از این بیماری، سیاستها و رفتار ترامپ در قبال اروپا و تلاش وی برای ایجاد تفرقه و تضعیف بیشازپیش اتحادیه اروپا و نیز تقویت یکجانبهگرایی و تضعیف چندجانبهگرایی، اروپا را به سمت واگرایی بیشتر و انشقاق میکشاند.
سران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا برای جلوگیری از این روند، پس از چهار روز مذاکرات فشرده، در تاریخ 21 جولای 2020 بودجه هفتساله اتحادیه مذکور را برای دوره (2027 - 2021) به میزان 1824.3 میلیارد یورو، به منظور بازسازی اروپای پساکرونا، حمایت از سرمایهگذاری در محیط سبز، تجارت و نقلوانتقالات دیجیتالی به تصویب رساندند. توافق سران اتحادیه اروپا درخصوص بودجه تصویبی درواقع توافقی برد – برد برای همه کشورهای عضو اتحادیه است و موجب تقویت اقتصادی و سیاسی در این مجموعه خواهد شد. تکمیل روند برگزیت و خروج بریتانیا به عنوان دومین قدرت اقتصادی اروپا پس از آلمان از اتحادیه اروپا و فقدان بودجه 12 تا 15 میلیارد یورویی این کشور خود چالش بزرگی برای تأمین بودجه اتحادیه در دوره جدید بوده است. بودجه اتحادیه اروپا برای یک دوره هفتساله و به طور مشترک توسط کمیسیون، شورا و پارلمان اروپا تصویب میشود. بودجه قبلی اتحادیه به میزان 908 میلیارد یورو به صورت پرداخت و 960 میلیارد یورو با عنوان تعهدات تأمین مالی در سال 2013 و برای دوره هفتساله 2014 تا 2020 تصویب شده بود. تأمین منابع مالی بودجه اتحادیه اروپا از وضع عوارض گمرکی بر واردات کالا از خارج از اتحادیه، بخشی از درآمد کشورهای عضو از محل مالیات بر ارزش افزوده و کمک مستقیم کشورها که براساس اندازه اقتصاد آنها تعیین میشود، صورت میگیرد. بودجه اتحادیه اروپا صرف اجرای سیاست حمایتی کشورهای عضو از کشاورزان و سیاست انسجام در اتحادیه، کمک به توسعه بیشتر اقتصاد و دولت دیجیتالی، سرمایهگذاری در تحقیقات و نوآوری، تقویت بازار واحد و رقابتپذیری شرکتهای اروپایی و سرفصلهای امنیت و دفاع، سیاست خارجی و امور اداری اتحادیه اروپا میشود.
بودجه 1824.3 میلیارد یورویی اتحادیه برای دوره 2021 الی 2027 شامل 1074 میلیارد یورو برای سرمایهگذاری و750 میلیارد یورو برای مقابله با ویروس کووید 19 و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی برآمده از آن برای کشورهای عضو اتحادیه ازجمله رکود بزرگ اقتصادی و تعطیلی چند ده هزار شغل و کسبوکار و بیکاری گسترده شده است. 390 میلیارد یورو از بودجه فوق به صورت کمک بلاعوض و 360 میلیارد یورو به صورت وام به کشورهای عضو پرداخت خواهد شد. کشورهای دریافتکننده وام تا سال 2058 فرصت بازپرداخت آن را خواهند داشت. همچنین تا اواخر اگوست 2020 تعداد دو میلیون و 695 هزار نفر در اروپا به بیماری همهگیر کرونا مبتلا شده و 199 هزاروپانصد نفر از آنها جان خود را از دست دادهاند. این آمار هنوز با سرعت قابلملاحظهای رو به افزایش است. بخشی از این بودجه، به میزان 750 میلیارد یورو نیز برای حمایت از کشاورزی، توسعه بازار واحد، سرمایهگذاری در محیط زیست سبز EUCO (اتحادیه اروپا برنامه دارد تا سال 2030 به منظور مقابله با گازهای گلخانهای و تغییر آبوهوایی و حفاظت از جنگلها سه میلیارد اصله درخت بکارد.)، نقلوانتقالات دیجیتالی (دیجیتالیشدن) MFE و انعطافپذیری و مدرنسازی بازار واحد اختصاص خواهد یافت. تصویب بودجه 1824 میلیارد یورویی توسط سران اتحادیه از حیث حجم بیسابقه است و بدون توافق و انعطاف فرانسه و آلمان نسبتبه مواضع گذشته این دو کشور، تصویب چنین بودجهای امکانپذیر نبود. تمامیکشورهای عضو 1.4 درصد درآمدهای ملی خود را به بودجه اتحادیه اختصاص خواهند داد. تصویب بودجه سالانه و برنامه ترمیمی اتحادیه اروپا، نقطه عطفی در اتحادیه محسوب و موجب تقویت ثبات اقتصادی و سیاسی و ایجاد تغییراتی در این اتحادیه به سمت همگرایی خواهد شد. گام بعدی این توافق، تصویب آن در پارلمان اروپا است که مذاکرات آن از اول ماه سپتامبر آغاز شده است. خانم اورسالا فاندر لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا پس از تصویب این بودجه گفت: «امروز یک گام تاریخی برداشتیم و به آن افتخار میکنیم. اختصاص 1.8 تریلیون یورویی اتحادیه برای حمایت از سیاستهای مدرن، بهداشت، گردشگری، توسعه پایدار، دیجیتالیشدن تجارت و سرمایهگذاری برای آینده اروپا و نماد قدرت و اتحاد در اروپا است.»
با توجه به بحرانهای موجود در اتحادیه اروپا و دوره پرالتهاب کنونی ناشی از خروج بریتانیا از اتحادیه و تبعات فراوان ویروس کرونا بر اقتصاد کشورهای اروپایی و سیاست تفرقهافکنانه ترامپ در قبال اروپا ازجمله خروج نظامیان آمریکا از آلمان و استقرار آنها در لهستان و سایر کشورهای شرق اروپا به منظور تشدید واگرایی در اروپا که بیانگر تغییر رویکرد امنیتی آمریکا در قبال اروپا، بهویژه آلمان و ایجاد شکاف سیاسی و امنیتی در داخل اروپا است، همه اعضای اتحادیه اروپا و در صدر آنها آلمان و فرانسه به این نتیجه رسیدهاند که بایستی اروپا را احیا و برای جلوگیری از واگرایی درحالافزایش، همکاری بیشتری در حوزه سیاست خارجی و امنیتی مشترک داشته باشند. سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا با تصویب بودجه 1.8 تریلیون یورویی به یک توافق تاریخی دست یافتند که در صورت تصویب آن ازسوی پارلمان اروپا و اجراییشدن آن، نهتنها مانع از روند روبهرشد واگرایی در مجموعه اروپا خواهد شد، بلکه مجموعه اتحادیه را به سمت همگرایی و اتحاد بیشتر حرکت خواهد داد.