اقدامات دولت ازبکستان برای مقابله با پیامدهای منفی شیوع کرونا
افزایش میزان فقر، بیکاری و قیمت مواد غذایی، تعلیق فعالیت بیش از 18 هزار کسب و کار اقتصادی، کاهش حجم تجارت خارجی، درآمد خانوارها و ارسال حواله‌های پولی مهاجران ازبک، برخی از پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی این کشور هستند.
دولت این کشور جهت مقابله با پیامدهای فوق اقداماتی از قبیل اختصاص بیش از 6 میلیارد دلار جهت حمایت از بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی، تامین اشتغال موقت و دائم، کمک به خانوارهای کم بضاعت، ارائه مزایا و معافیت های مالیاتی، جذب مبلغ یک میلیارد دلار اعتبار از نهادهای مالی و پولی بین المللی جهت مقابله با کرونا و خرید تجهیزات و داروهای مورد نیاز مردم نموده است.
دولت ازبکستان در اواسط خردادماه به منظور کاهش تبعات منفی ویروس کرونا بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی این کشور محدودیت های قرنطینه ای را کاهش و نسبت به بازگشایی و از سرگیری روند فعالیت برخی از کسب و کارهای اقتصادی اقدام نمود ولی با افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا مجددا محدودیت های شدید قرنطینه ای تا 25 مرداد سال جاری تمدید گردید. تداوم وضعیت شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت های شدید قرنطینه ای تاثیرات منفی بر اقتصاد این کشور، از جمله کسری بودجه، کاهش ورود گردشگران، کاهش میزان جذب سرمایه گذاری‌های خارجی، کاهش حجم تجارت خارجی و ... داشته است. در این گزارش به تداوم آثار منفی شیوع کرونا بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی ازبکستان و همچنین اقدامات اخیر این کشور جهت مقابله با پیامدهای منفی آن و همچنین حمایت از بخش های مختلف اقتصادی اشاره می‌گردد.
پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی
- افزایش میزان فقر؛ بر اساس گزارش وزارت توسعه اقتصادی و کاهش فقر ازبکستان در حدود 15 درصد از جمعیت ازبکستان در حدود 5 میلیون نفر فقیر می‌باشند که شیوع کرونا این وضعیت را بدتر کرده است.
- افزایش نرخ بیکاری و بیکار شدن بسیاری از کارگران کارخانه‌های تولیدی؛ بر اساس نظرسنجی‌های صورت گرفته نرخ بیکاری در بین جمعیت فعال ازبکستان به 13.2 درصد رسیده و بر اساس پیش بینی بانک جهانی تا پایان سال 2020 به 16.5 درصد می رسد. تعداد افراد جویای کار به حدود دومیلیون نفر و نرخ بیکاری در بین افراد 16 تا 30 سال به 20.1 درصد و در بین زنان - 17.4رسیده است.
- افزایش قیمت مواد غذایی؛ بسیاری از اقلام مهم مواد غذایی از جمله گوشت، لبنیات و حبوبات و ...بین بین 10 تا 50 درصد افزایش قیمت داشته اند.
- کاهش 18درصدی حجم تجارت خارجی؛ بر اساس اعلام کمیته آمار ازبکستان حجم تجارت خارجی این کشور در 6 ماه نخست سال 2020 نسبت به مدت مشابه سال قبل 18 درصد کاهش یافته است.
- خسارت شدید صنعت هتلداری و اغذیه فروشی‌ها(رستوران‌ها و فست فودها)
- تعلیق فعالیت بیش از 18 هزار واحد کسب و کار
- کاهش میزان حواله‌های پولی مهاجران ازبک به این کشور
- کاهش 60 درصدی ورود گردشگران خارجی به ازبکستان
- کاهش 40 درصدی درآمد خانوارها بر اساس اعلام بانک جهانی
اقدامات دولت ازبکستان جهت حمایت از اقتصاد و اجتماع
-اختصاص مبلغ 1 میلیارد دلار جهت حمایت از فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در دوران شیوع ویروس کرونا به شرح ذیل:
- اختصاص مبلغ 73 میلیارد دلار جهت حمایت از سیستم بانکی
- اختصاص 519 میلیون دلار به صندوق مقابله با بحران وزارت دارایی
- اختصاص 324 میلیون دلار به صندوق توسعه و بازسازی
- اختصاص مبلغ 246 میلیون دلار جهت توقف پرداخت جرایم مالی
- پرداخت مبلغ 160 میلیون دلار جهت مزایای مالیاتی و گمرکی
- تامین اشتغال موقت بیش از 230 هزار نفر توسط صندوق امور اجتماعی
- تامین اشتغال بیش از 33 هزار خانوار کم بضاعت با تشکیل تعاونی‌های کشاورزی
- اشتغال بکار بیش از 3هزار نفر با ارائه یارانه به واحدهای کسب وکار
- اختصاص مبلغ یک میلیون دلار کمک مالی به 27 هزار نفر از بیکاران به مدت سه ماه
-
تصویب و اجرایی شدن دستورالعمل جدید رئیس جمهور ازبکستان در خصوص حمایت از فعالیت های اقتصادی و اجتماعی شامل موارد ذیل:
- معافیت مراکز اغذیه فروشی اجاره ای از پرداخت مالیات
- معافیت اشخاص حقیقی از پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از واحد اجاره ای
- تعلیق مالیات پرداخت حداقل هزینه اجاره برای اشخاص حقیقی که ملک و یا واحد( وسایط نقلیه و یا ساختمان) خودرا به اجاره می دهند. میزان حداقل اجاره واحد مسکونی از 3500 لغایت 12000 صوم، واحدهای غیرمسکونی از 6500 لغایت 25000 صوم بابت هر متر مکعب در ماه و برای خودرو بین 500 هزار لغایت 1 میلیون صوم میباشد.
- معافیت واحدهای کسب وکار و صنایع کوچک، بازارها، مجتمع های بازرگانی، سینماها، مراکز تغذیه عمومی، شرکت های حمل و نقل عمومی، موسسات ورزشی و تفریحی، اشخاص حقوقی فعال در حوزه حمل و نقل مسافری، ارائه خدمات معیشتی، واحدهای اجاره ای، از جمله تالارهای برگزاری مراسم های مختلف از پرداخت مالیات بر ملک و زمین تا 31 دسامبر 2020
- کاهش میزان مالیات اجتماعی از 12 به 1 درصد برای شرکت های صنایع کوچک، به استثنای شرکت های دولتی، اشخاص حقوقی با سهام دولتی 50 درصد و بیش از آن در سرمایه اولیه شرکت
- اجازه به مراکز اغذیه فروشی جهت استفاده رایگان از محوطه محل کسب خود جهت ایجاد محل غذاخوری رو باز تا 1جولای سال 2021
سایر اقدامات دولت ازبکستان برای مقابله با تاثیرات اقتصادی و اجتماعی شیوع کرونا به شرح ذیل بوده است :
-جذب مبلغ یک میلیارد دلار اعتبار از نهادهای مالی و پولی بین المللی جهت مقابله با کرونا؛ دریافت وام کم بهره 200 میلیون دلاری بانک جهانی،جذب اعتبار 375 میلیون دلاری صندوق بین المللی پول با مدت 10 سال و همچنین وام 500 میلیون دلاری بانک توسعه آسیایی با مدت 15 سال.
-خرید داروهای کلورکین، هیدروکسی کلروکین و آریترمایسین برای درمان 40 هزار نفر، همچنین داروی آویگان ژاپنی
-تهیه و تدوین پیش نویس حمایت از فعالیت رستوران‌ها ازجمله تمدید اعتبار مزایای مالیاتی، افزایش تعداد کارمندان روز مزد، ایجاد محل های غذاخوری روباز و تمدید زمان فعالیت کاری مراکز تغذیه عمومی تا ساعت 24 و غیره توسط اتاق بازرگانی و صنایع ازبکستان
-راه اندازی نهضت "مهربانی و پشتیبانی" جهت حمایت از خانوارهای فقیر در دوران شیوع ویروس کرونا
-راه اندازی سایت uz جهت رزرو هتل برای اتباع خارجی متمایل به سفر به ازبکستان جهت سپری نمودن مدت قرنطینه دراین کشور؛
-تصویب کمک 38 میلیون دلاری جهت کمک به 400 هزار خانواده با جمعیتی بالغ بر 1.7 میلیون نفر، همچنین کمک 100 دلاری به 150 هزار خانوار به مناسبت عید قربان
لازم به ذکر است، ازبکستان در نظر دارد که از تاریخ 26 مردادماه نسبت به کاهش محدودیت های قرنطینه ای و گشایش برخی از کسب و کارهای اقتصادی اقدام نماید و در این خصوص وزارت بهداشت ازبکستان نیز اعلام نموده است که برای شرایط جدید امکانات و تجهیزات لازم فراهم شده است.